Sương mù quang hóa là hiện tượng sương mù không phải do độ ẩm không khí gây ra. Đó là một dạng khói trắng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tầm nhìn và sức khỏe con người.
Sương mù quanh hóa hình thành là do các chất khí NOx, CnHm thải ra từ động cơ phương tiện đi lại, chất thải công nghiệp. Dưới tác dụng của ánh nắng mặt trời, hai chất này xảy ra những phản ứng hóa học tạo ra khí ozone (O3), các loại aldehyde, acid Nitricperoxyd cực kỳ nguy hại cho sức khỏe con người.
Khi nồng độ NOx, CnHm trong không khí cao, không khí bị tụ đọng không lưu chuyển được và nắng mặt trời chiếu dữ dội thì hiện tượng sương mù quang hóa xuất hiện.
Ở tầng bình lưu, khí O3 có tác dụng bảo vệ trái đất tránh khỏi tác động của tia cực tím. Tuy nhiên, khi ở gần mặt đất, nồng độ lại cao sẽ giết chết mô thực vật, khiến cây cối bị ảnh hưởng, ảnh hưởng đến những quần xã sinh hoặc, năng suất ngành nông nghiệp bị giảm. Đặc biệt gây nguy hại cho sức khỏe con người.
Sương mù quang hóa có thể hiểu là một dạng ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến sinh vật và con người.
Thông thường, khí ozone ở gần mặt đất thường xảy ra ở các thành phố bị ô nhiễm. bởi khí O3 được hình thành do các động cơ thải ra nitrogen oxides và những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi khác tương tác với ánh sáng mặt trời.
Như vậy, sương mù quang hóa có thể hiểu là một dạng ô nhiễm không khí gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho sinh vật và con người.
Sương mù quang hóa xảy ra khiến tầm nhìn bị giảm đi. Nguy hại hơn là tác động có hại đến sức khỏe con người. Hiện tượng này là giảm chức năng của phổi, gây các bệnh về hôi hấp, gây chết tế bào mô và ung thư. Sương mù quang hóa làm tiêu hao nhiên liệu, gây hại cho cây trồng.
Con người sống trong môi trường bị sương mù quang hóa kéo dài có thể mắc phải các bệnh đường hô hấp. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân làm tăng tỷ lệ người mắc bệnh hô hấp hiện nay.
Chức năng của phổi bị suy giảm và phổi bị tổn thương nặng nề. Con người tiếp xác với không khí bị ô nhiễm, phổi sẽ phải hoạt động nhiều, quá tải, chất độc hại có thể bị tích tụ lại. Khi đó, mô phổi bị tổn thương, lâu ngày sẽ xảy ra tình trạng lão hóa phổi, gây bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).
Nguy cơ bị bệnh viêm phế quản, ho kéo dài, tức ngực, khó thở, hen phế quản.
Phù phổi, co thắt, tê liệt đường hô hấp do hít phải các khí độc hại. Lâu ngày, phế quản và phổi bị tổn thương nghiêm trọng, làm tăng nguy cơ bị bệnh ung thư cho con người.
Hệ sinh vật trong môi trường tự nhiên bị ảnh hưởng trầm trọng. Khí ozone ở tầng thấp sẽ khiến các mô thực vật bị tổn thương. Chẳng hạn như:
Hủy hoại lá cây, làm giảm khả năng sinh trưởng và phát triển của toàn bộ hệ thực vật. Cây cối bị mất khả năng tự vệ trước mầm bệnh, côn trùng. Nguy hại hơn có thể bị tiêu diệt sự sống của cây trồng.
Những loại cây nhạy cảm với khí ozone như cà chua, rau bina… sẽ bị đốm nâu trên bề mặt lá, sau chuyển sang màu vàng.
Như vậy, sương mù quang hóa xảy ra lâu ngày, kéo dài sẽ làm tăng nồng độ khí O3 dẫn đến phá hủy hệ thực vật và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Do đó, cần phải có phương pháp khắc phục, ngăn ngừa sự ảnh hưởng của hiện tượng này.
Cách đơn giản nhất để giảm hiện tượng sương mù quang hóa là mưa và gió.
Mưa là ngưng tụ các chất có hại, rửa trôi khỏi không khí mang lại sự trong lành cho không khí.
Gió thổi sương mù quang hóa đi xa, luồng không khí cũ sẽ được thay mới. Tuy nhiên, nơi khác sẽ phải nhận sương mù quang hóa với nồng độ thấp hơn.
Mỗi người cần có các biện pháp ngăn chặn, giảm thiểu những tác động của sương mù quang hóa lên cơ thể.
Mặc dù là cách đơn giản nhất nhưng lại không chủ động được, phải phụ thuộc vào yếu tố thời tiết. Vì thế, để ngăn ngừa và kiểm soát được hiện tượng sương mù quang hóa thì về lâu dài cần phải giảm được lượng khí hyđrocacbon và nitrogen oxides thải ra từ động cơ xe, quá trình sản xuất công nghiệp. Đây là vấn đề nan giải cần nghiên cứu, có chính sách phù hợp hiện nay.
Những biện pháp phòng ngừa hiện tượng sương mù quang hóa trên bị phụ thuộc không thể chủ động được. Do đó, cách tốt nhất là con người cần có các biện pháp ngăn chặn, giảm thiểu những tác động của sương mù quang hóa lên cơ thể. Có thể thực hiện một số biện pháp đơn giản sau đây:
Cây xanh giúp cho bầu không khí ô nhiễm được trong lành, dễ chịu hơn. Để ngăn ngừa sương mù quang hóa, hãy trồng nhiều cây xanh ở không gian sống nhé.
Ánh sáng mặt trời là nhân tố để khí NOx, CnHm xảy ra các phản ứng hóa học hình thành ozone, PAN và aldehit. Do đó, khi thời tiết nắng nóng tốt nhất không ra ngoài để bảo vệ sức khỏe. Nếu bắt buộc phải đi ra ngoài thì cần phải che chắn ánh nắng cẩn thận, mặc trang phục chống nóng dày dặn để giảm sự ảnh hưởng của hiện tượng sương mù quang hóa.
Không khí ô nhiễm, để ngăn chặn cơ thể ảnh hưởng thì nên đeo khẩu trang mỗi khi đi ra ngoài. Đây là thói quen tốt để bảo vệ sức khỏe của bản thân mình. Nên chọn khẩu trang loại chống bụi bẩn cao.
Chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ sức khỏe tốt hơn. Nên ăn nhiều rau củ quả, hạn chế ăn các thực phẩm chế biến sẵn. Qua đó, giảm được một phần khí thải độc hại thải vào môi trường.
Trên đây là những thông tin về hiện tượng sương mù quang hóa. Mỗi người cần hết sức lưu ý có những biện pháp phòng ngừa bảo vệ sức khỏe tốt hơn nhé!
