Môi trường thạch MacConkey Agar
Môi trường Macconkey Agar là môi trường nuôi cấy vi sinh dạng tổng hợp theo công thức. MacConkey tiên nó được phát triển bởi Bs. Alfred Theodore MacConkey vào đầu thế kỷ 20.
Ông là trợ lý nghiên cứu vi sinh của Hội đồng Hoàng Gia trong dự án nghiên cứu xử lý nước thải của phòng thí nghiệm Thompson-Yates, ĐH Liverpool, Vương Quốc Anh. Lúc đầu Bs. Alfred Theodore MacConkey chỉ muốn phát triển thạch trường để chọn lọc vi khuẩn gram âm và ức chế vi khuẩn gram dương. Vì vậy ông bổ sung thêm muối mật chứa glycocholate, lactose, và quỳ tím cho chỉ thị pH, và được ủ ở 22°C.
Sau đó Macconkey cải tiến công thức môi trường đầu tiên bằng cách thay glycocholate bằng taurocholate và ủ ở 42°C. Kế tiếp ông thay quỳ tím bằng chất chỉ thị pH là đỏ trung tính để tạo ra công thức môi trường thứ 3. Môi trường Macconkey được dùng phổ biến nhất hiện nay trước đây được phát triển để nuôi Shigella.
Môi trường Macconkey hoạt động như thế nào
Macconkey dùng để nuôi cấy chọn lọc các trực khuẩn gram âm, đặc biệt dành cho nuôi họ vi khuẩn đường ruột và chi Pseudomonas. Môi trường này có khả năng ức chế vi khuẩn gram dương và một số gram âm khó mọc (Neisseria và Pasteurella) do sự có mặt của tím kết tinh (crystal violet) và muối mật trong thành phần môi trường.
Nhờ có lớp màng ngoài chống lại sự thẩm thấu của muối mật, nên vi khuẩn đường ruột sống và phát triển được trên môi trường này. Ngoài ra, môi trường Macconkey Agar còn có khả năng phân biệt được giữa vi khuẩn có lên men lactose và không lên men lactose.
Với những vi khuẩn có lên men lactose, sinh ra axit nên pH môi trường sẽ giảm, do đó làm đổi màu của đỏ trung tính. Khi pH giảm màu của môi trường sẽ chuyển thành hồng hoặc đỏ. Hơn nữa do axit được tạo thành sau lên men lactose phản ứng với muối mật tạo kết tủa, nên xung quanh khuẩn lạc có quầng sáng màu hồng.
Các vi khuẩn lên men lactose yêu vẫn chuyển môi trường thành màu hồng hoặc đỏ, nhưng không tạo quầng xung quanh khuẩn lạc. Với vi khuẩn không lên men lactose môi trường sẽ được giữ nguyên màu gốc, đồng thời khuẩn lạc cũng không màu.
Thành phần*
Ingredients Gms / Litre Peptones (meat and casein) 3.000 Pancreatic digest of gelatin 17.000 Lactose monohydrate 10.000 Bile salts 1.500 Sodium chloride 5.000 Crystal violet 0.001 Neutral red 0.030 Agar 13.500 pH after sterilization( at 25°C) 7.1±0.2